Burçolog

Unutmanın İnceliği: Hafızamız Neden Bizi Yarı Yolda Bırakır? Hiç bir odaya girip neden girdiğini unuttuğun oldu mu? Ya da yıllardır hatırlamadığın bir anı, bir şarkıyla birden gözlerinin önüne geliverdi mi? Hafıza dediğimiz şey gerçekten güvenilir mi, yoksa hatırlamak kadar unutmak da doğamızın bir parçası mı? İnsan zihni, düşündüğümüzden çok daha karmaşık. Bilgisayar gibi çalıştığını sanırız ama onun algoritması, bazen siler, bazen saklar, bazen de hiç beklemediğimiz bir anda ortaya çıkarır. Peki ama neden? Hafızanın Labirentinde Kaybolmak Unutmak çoğu zaman bir zaaf gibi görülür. Oysa psikoloji tarihi, bunun aslında son derece doğal ve işlevsel bir süreç olduğunu söylüyor. 19. yüzyılda Alman psikolog Hermann Ebbinghaus, unutma eğrisini ortaya koyduğunda, yeni öğrenilen bilgilerin ne kadar hızlı silindiğini gösterdi. Ona göre, bilgi tekrar edilmezse birkaç gün içinde silinip giderdi. Günümüzde nörobilim, bu süreci çok daha detaylı açıklıyor. Hipokampus, beynimizin hafıza merkezi olar...

İnsan dediğin, doğduğu anda nefes almak için savaşır. Bir bebek ağlarken bile hayatta kalma savaşı verir. Ama büyüdükçe o savaşın yönü değişir. Artık nefes almak yetmez olur; sınırlar çizer, aidiyetler kurar, sahip olduklarını korumaya (hatta genişletmeye)çalışır. Ve bazen bu uğurda elindeki sopayı silaha, öfkesini orduya, korkusunu ideolojiye çevirir. Peki neden savaşırız? Bu sorunun cevabı tek değil. Çünkü insan tek bir varlık değil. İçinde hem yaratıcı hem yıkıcı bir zihin taşıyor. Felsefeciler binlerce yıldır bu konuyu tartışıyor: Hobbes’a göre insan doğası gereği kötüdür ve savaş kaçınılmazdır. Rousseau ise savaşın, toplumun yapay kurallarından doğduğunu savunur. Nietzsche, savaşın bir tür güç ve irade göstergesi olduğunu söyler. Arendt, savaşın modern çağda bir "iktidar oyunu"na dönüştüğünü anlatır. Ancak felsefe ne derse desin, sokaktaki insan bilir: Savaş, hep zayıfın bedelini ödediği bir güç oyunudur. İsrail, Filistin : Ne için bu savaş? İsra...